Międzynarodowy handel żywnością istnieje od tysięcy lat, ale do niedawna żywność była produkowana, sprzedawana i konsumowana jedynie lokalnie. W ciągu ostatniego stulecia ilość żywności sprzedawanej na arenie międzynarodowej znacząco wzrosła. Nigdy dotąd jedzenie nie było transportowane na tak szeroką skalę niemal po całym globie.
Co to jest Codex Alimentarius?
Codex Alimentarius, dosłownie przetłumaczony z łaciny, jest „kodeksem żywności”. Jest to zbiór międzynarodowych standardów żywności przyjętych przez Codex Alimentarius Commission (CAC). Został utworzony wspólnie w latach 60. XX wieku przez dwie organizacje Narodów Zjednoczonych: Organizację ds. Żywności i Rolnictwa (FAO) oraz Światową Organizację Zdrowia (WHO). Jego celem było ukierunkowanie i ustanowienia definicji oraz wymagań dotyczących żywności, pomoc w ich harmonizacji, a tym samym ułatwienie handlu międzynarodowego. Obejmuje szereg ogólnych i szczegółowych norm bezpieczeństwa żywności, które zostały sformułowane w celu ochrony zdrowia konsumentów i zapewnienia uczciwych praktyk w handlu żywnością.
Normy kodeksu obejmują produkty spożywcze, zarówno przetworzone, półprzetworzone jak i surowe. Przepisy kodeksu dotyczą jakości higienicznej i odżywczej żywności, w tym norm mikrobiologicznych, dodatków do żywności, pozostałości pestycydów i leków weterynaryjnych, zanieczyszczeń, oznakowania i prezentacji oraz metod pobierania próbek i analizy ryzyka.
Codex Alimentarius w ochronie zdrowia konsumentów
Publiczne obawy dotyczące bezpieczeństwa żywności często stawiają Kodeks w centrum światowych debat. Istnieją w nim tysiące standardów, od ogólnych, które dotyczą wszystkich rodzajów żywności, po te specyficzne dla żywności lub produktów. Ogólne standardy obejmują normy dotyczące higieny, etykietowania, pozostałości pestycydów i leków weterynaryjnych, systemów kontroli i certyfikacji importu i eksportu, metod analizy i pobierania próbek, dodatków do żywności, zanieczyszczeń oraz żywności specjalnego przeznaczenia dietetycznego. Ponadto istnieją szczególne normy dotyczące wszystkich rodzajów żywności i produktów spożywczych: od świeżych, mrożonych i przetworzonych owoców i warzyw, soków owocowych, płatków śniadaniowych i roślin strączkowych, po tłuszcze i oleje, ryby, mięso, cukier, kakao i czekoladę oraz mleko i produkty mleczne.
Normy Codex Alimentarius opierają się na rzetelnej wiedzy naukowej, dostarczonej przez niezależne międzynarodowe organy oceny ryzyka lub konsultacje organizowane przez FAO i WHO, w wielu przypadkach służąc jako podstawa krajowego ustawodawstwa.